Pokus ng Pandiwa (Aktor, Layon, Ganapan, at Gamit)

 Pokus ng Pandiwa

    Ang tawag sa relasyon ng pandiwa sa simuno o paksa ay pokus ng pandiwa. Naipapakita ito sa taglay na panlapi ng pandiwa. Ito ang pinagtutuonan ng pansin ng pandiwa sa pangungusap.

Mga Uri ng Pokus ng Pandiwa

1. Aktor / Tagaganap – Ang simuno o paksa ang gumaganap ng kilos sa pangungusap. Sinasagot nito ang tanong na "Sino ang gumagawa ng kilos?"

Ginagamitan ito ng mga panlaping mag-, um-, mang-, ma-, maka-, makapag-, maki-, o magpa-

Halimbawa: Nagluto si Melay ng paksiw. 

Tanong:  Sino ang nagluto?             

Sagot:  si Melay (pokus sa aktor o tagaganap)

2. Layon / Gol – Ang paksa ang layon ng pandiwa sa pangungusap. Sumasagot ito sa tanong na "Ano ang tinutukoy ng kilos? "

Ginagamitan ito ng mga panlaping  –in-, i-, -an, ipa-, ma- o na-

Halimbawa: Kinain ni Matsing ang saging. 

Tanong:  Ano ang kinain?

Sagot:  ang saging (pokus sa layon o gol)

3. Ganapan / Lokatib – Ang paksa o simuno ang lugar na ginaganapan ng pandiwa sa pangungusap. Sumasagot ito sa tanong na "Saan ginanap ang kilos?" 

Ginagamitan ito ng mga panlaping pag-/–an, -an/-han, ma-/-an, pang-/–an, mapag-/-an, pinag-/-an o in-/-an

Halimbawa: Pinagdausan ng programa ang Philippine Stadium.

Tanong: Saan ang pinagdausan ng programa?

Sagot: ang Philippine Stadium (pokus sa ganapan o lokatib)

4. Gamit / Instrumental – Ang simuno o paksa ang kasangkapan o bagay na ginagamit upang maisagawa ang kilos ng pandiwa sa pangungusap. Sumasagot ito sa tanong na "Ano ang ginamit sa kilos?" o "sa pamamagitan ng ano?"

Ginagamitan ito ng mga panlaping   pang-, maipang- ...

Halimbawa: Ang sandok ang ipinangkuha ni Manang Linda ng adobong manok. 

Tanong: Ano ang ginamit na ipinangkuha ng adobong manok?

Sagot: ang sandok (pokus sa gamit o instrumental)

Narito ang iyong free worksheet ng aralin na maaari mong i-download at pagsanayan: Pokus ng Pandiwa Worksheet